Kitap bir meseledir; kitap yazmaksa ayrı bir mesele. Okuyucun eline ulaşana kadar tüm aşamalar; basmak, dağıtmak, satmak, satış fiyatı bile kolay gibi görünen her biri ayrı ayrı meselelerdir. Tüm bu meseleler bir şekilde yazar, çizer, yayınevleri tarafından çözümlenir; kitap, okurla buluşur.
Kitabı seçmek, edinmek ve okumak bir meseledir. Kitabı mesele eden yetişkinler bu meseleyi bir şekilde çözerler. Asıl mesele çocukların kitap okumasıdır. Kitap okuma meselesinde edilgen olmalarına rağmen okuma yazmayı öğrendikleri andan itibaren kitap okumamakla suçlanırlar. Kitap okumak ve suçluluk duygusu çocukların bilincinde nedense eşleşiverir. Suçluluk duygusu da bu nedenle olsa gerek.
Bir araya gelen anne-babalar kitap okumayan çocuklarını birbirlerine şikâyet ederler. Bu tür veli ya da anne-baba sohbetleri çocukların suçlu ilan edilip yargılandıkları meclisler gibidir. Yeni nesil sınav soruları, okuduğundan ne anladığını sorgulayan neredeyse bir sayfa paragraflar, eğitim sisteminin dayattığı okumalar masaya yatırılır. Herhangi bir çözüm üretilmeden okuma meselesi masanın üstünde darmadağın halde bırakılır.
Danışanlarım da çocuklarını suçlu bularak. “Sınav sistemi malum hocam, kitap okumuyor, okumadan bu yeni nesil soruları nasıl çözecek?” sorusunu yöneltirler. Kitap okumadığı için suçlanan çocuklar bu sefer de kitabı sınavı kazanmasının önünde aşılması gereken en büyük engel olarak görmeye başlar. Böylece çocuk ve kitap birlikte kurbanlaştırılır.
Herkesin çocuklar ve kitap ile ilgili bir fikri vardır. Çünkü bu mesele çok konuşulan, tartışılan ve henüz çözüme kavuşmuş bir mesele değildir. Uzmanlar dinlenir, öneriler alınır, verilir ve hepsi bir bir derlenip listelenerek çocuklara söylenir.
Bizim işimiz, en basit hali ile soru sormak, sorularla konuyu netleştirmek, somutlaştırmak ve kişinin kendi cevaplarını gerekçelendirerek çözüme ulaşmasını sağlamak.
Kitap okumadığı için çocukları suçlayan her anne-babaya sormak istediğim ilk soru şudur: “Bugünlerde hangi kitabı okuyorsunuz?”
Aklımdaki diğer soruları sırası geldikçe sorarım:
Çocuğunuzla birlikte kitap okur musunuz?
Çocuğunuza kitap okur musunuz?
Çocuğunuz size kitap okur mu?
Aynı kitabı ayrı ayrı ya da birlikte okuyup üstüne konuşur musunuz?
Ailece kitap fuarına gider misiniz?
Ailece bir yazarın imza gününe gider misiniz?
Okuluna bir yazar imza günü için geldiğinde yazarı tarafından imzalı bir kitap sahibi olacağı için heyecanlanır mısınız? Yoksa okulu para toplamak için icat çıkarmakla suçlayıp söylenir misiniz?
Bir kitabı ikinci, hatta üçüncü kez okuyup her seferinde başka çıkarımlar yaptığınız olur mu?
Evinizde bir kütüphane olmasa da kitapların dizili olduğu bir raf ya da bölüm var mı?
Hangi sıklıkla kitap alırsınız?
Çocuğunuzu gönderdiğiniz okulda kütüphane olup olmadığını biliyor musunuz?
Eğer varsa çocuğunuzun yaşına uygun kitaplar olup olmadığını okula sordunuz mu? Eğer yoksa okula hesap sordunuz mu?
Yaşadığınız mahalle / şehirde kütüphane var mı? Eğer yoksa ilgili kurumlara neden olmadığını sordunuz mu? Eğer varsa üye oldunuz mu? Kütüphaneyi kullanıyor musunuz?
Çocuğunuzun kütüphaneye gitme ve kullanma ile ilgili kültür geliştirmesine öncelik verdiniz mi?
Yanınızda kitap taşır mısınız? Bir yerde beklerken vakti başka şeylerle geçirmeyip kitabınızı okur musunuz?
Kitapların pahalı olduğundan şikâyet edip çok da gerekli olmayan başka şeylere para harcar mısınız?
İstediğiniz şey çocuğunuzun sınavları kazanacak kadar kitap okuması mı? Yoksa kitap okumayı bir yaşam şekli olarak benimsemesi mi?
Kitap okumadığınızda kendinizi suçlu hisseder misiniz?
Anne-babalara şimdilik başka sorum yok.
Ne dersiniz sanki sorumluluları bulduk gibi... Çok çeşitli sebeplerle okuma imkânı olmadığı ya da olamadığı için bu sorulara olumsuz yanıt veren anne-babaları kastetmiyorum. Çünkü kitap okumak aynı zamanda toplumsal bir meseledir.
Velhasıl, kitap okumak sizin kendiniz için mesele olmadığı sürece çocuklarınız kitap okumayı mesele etmeyecektir. Çocuklar kitabı her şeye rağmen mesele edebildiğinde mesele kalmayacaktır.
Yazar: Özlem Marangoz Aydın
Opus Noesis yazılarıyla Medium'da!
Bizi takip etmeyi unutmayın: https://medium.com/@opusnoesis
Yayınevimiz Opus Kitap açıldı! İncelemek isterseniz web sitemizi şuraya bırakıyoruz: https://www.opuskitap.com.tr/
Comments